Fframwaith Lefelu Sgiliau Digidol Hanfodol

Diweddarwyd y dudalen: 28/05/2023

Bwriad y fframwaith hwn yw helpu i nodi'ch sgiliau digidol presennol a'ch camau datblygu nesaf. Mae'r sgiliau digidol hanfodol hyn yn mesur pa mor dda y gallwch gyfathrebu, trin gwybodaeth a chynnwys, trafod, datrys problemau a bod yn ddiogel ac yn gyfreithlon ar-lein. Mae'r elfennau hyn wedi'u rhannu'n 4 lefel i'ch helpu chi i nodi'ch camau nesaf: Mynediad, Sylfaen, Canolradd ac Uwch.

Mae'r fframwaith wedi defnyddio llawer o'r elfennau o'r Fframwaith Sgiliau Digidol Hanfodol gan Lywodraeth y DU yn 2019, ac mae wedi'i addasu a'i rannu'n lefelau at ddefnydd staff Cyngor Sir Caerfyrddin.

Sut i ddefnyddio'r fframwaith hwn:

Bwriwch olwg ar yr elfennau isod a nodwch ble rydych chi'n teimlo eich bod chi arni. Gallwch wedyn ddefnyddio'r adnoddau ar ein tudalennau digidol i ddatblygu'ch sgiliau ymhellach.

Gallaf:

Ar gyfer Ffonau Symudol a Dyfeisiau Clyfar:

  • troi dyfais ymlaen gan nodi unrhyw wybodaeth gyfrif yn ôl yr angen
  • defnyddio'r rheolyddion sydd ar gael ar fy nyfais (llygoden a bysellfwrdd ar gyfrifiadur neu sgrin gyffwrdd ar ddyfais glyfar)
  • rhyngweithio â'r sgrin gartref ar fy nyfais
  • defnyddio offer hygyrchedd ar fy nyfais i'w gwneud hi'n haws ei defnyddio (gwneud testun yn fwy)
  • cysylltu fy nyfais â rhwydwaith Wi-Fi diogel
  • deall bod y rhyngrwyd yn caniatáu imi gyrchu gwybodaeth a chynnwys ac y gallaf gysylltu ag ef trwy Wi-Fi
  • cysylltu â'r rhyngrwyd ac agor porwr i ddod o hyd i wefannau a'u defnyddio
  • deall bod angen cadw fy nghyfrineiriau a gwybodaeth bersonol yn ddiogel gan eu bod o werth i eraill
  • diweddaru a newid fy nghyfrinair pan ofynnir i mi
  • deall sut i wefru fy nyfais/ei gysylltu â soced bŵer
  • gwybod ble mae offer rheoli sain a sut i'w ddefnyddio
  • tynnu ciplun
  • caniatáu diweddariadau'r system (yn dilyn awgrymiadau)
  • gwybod sut i arbed batri
  • deall pwysigrwydd cyfathrebu'n ddiogel.

Gwneud a derbyn galwad / negeseuon testun a chael mynediad at alwadau neu negeseuon llais diweddar.

  • cadw rhifau ffôn yn y llyfr ffôn a gwybod sut i rwystro rhif (galwad sgam ac ati)

Gwirio bod signal a data ar gael e.e. 4G- Adnabod yr eicon

  • troi data symudol ymlaen a'i ddiffodd
  • gwybod ble mae data symudol - fel nad ydych yn defnyddio mwy nag sy'n dderbyniol

Gosodiadau pwysig

  • newid cyfrineiriau/mynediad ag olion bysedd/apiau Office365 ar y ffôn – gwybod bod modd gwneud hyn heb gymorth TG.
  • deall amser sgrin e.e. sgriniau'n cloi ar ôl cyfnod penodol o amser
  • atebion cyflym fel diffodd y ffôn a'i droi ymlaen/tynnu'r sim ar gyfer cysylltiadau rhwydwaith
  • dod o hyd i wybodaeth allweddol am y ddyfais e.e. rhifau IMEI y ffonau neu enwau gliniaduron.
  • deall eiconau a gosodiadau e.e. do not disturbs, tortsh ac ati a gwybod sut i droi'r rhain ymlaen neu i ffwrdd.
  • Cloi'r cyfrifiadur cyn ei adael

 

 

 

Mae'n bwysig nodi bod angen i'r holl staff fod yn Ddiogel ac yn Gyfreithlon ar-lein, felly mae'r adran yn berthnasol i BAWB sy'n mynd ar-lein.

Gallaf:

  • ddilyn canllawiau a pholisïau'r sefydliad wrth ddewis gwybodaeth mewngofnodi a newid cyfrineiriau yn ôl yr angen.
  • adnabod dolenni amheus mewn e-byst, gwefannau, negeseuon cyfryngau cymdeithasol a ffenestri naid a gwybod y gallai clicio ar y dolenni hyn neu atodiadau anghyfarwydd fy rhoi i a fy nghyfrifiadur mewn perygl
  • deall a defnyddio gweithdrefnau penodol i roi gwybod am e-byst/dolenni amheus i staff cymorth TG yn eich sefydliad
  • dilyn canllawiau penodol y sefydliad fel bod y meddalwedd yn cael ei ddiweddaru
  • cadw'r wybodaeth rwy'n ei defnyddio i gyrchu fy nghyfrifon ar-lein yn ddiogel, gan ddefnyddio cyfrineiriau gwahanol a diogel ar gyfer gwefannau a chyfrifon
  • gosod gosodiadau preifatrwydd ar fy nghyfryngau cymdeithasol a chyfrifon eraill
  • ymateb i geisiadau am ddilysu fy nghyfrifon ar-lein ac e-bost
  • adnabod gwefannau diogel trwy edrych ar y clo a'r https yn y bar cyfeiriad
  • gwneud yn siŵr bod unrhyw wybodaeth neu gynnwys ar gael wrth gefn trwy wneud copi a'i storio ar wahân naill ai ar y cwmwl neu ar ddyfais storio allanol
Sylfaen Canolradd Uwch

Gallaf:

  • ddeall a chydymffurfio â pholisïau TG a chyfryngau cymdeithasol fy sefydliad
  • cydymffurfio â phrotocolau diogelwch fy sefydliad wrth gyrchu fy e-bost neu weithio o bell
  • cyfathrebu mewn ffordd briodol i'm sefydliad trwy ddefnyddio e-bost neu apiau negeseuon eraill (e.e. Teams)
  • defnyddio rhaglenni prosesu geiriau i greu dogfennau sylfaenol
  • rhannu dogfennau ag eraill trwy eu hatodi i e-bost
  • cyfathrebu â ffrindiau a theulu gan ddefnyddio fideo
  • defnyddio cyfryngau cymdeithasol i gyfathrebu â ffrindiau a theulu

 

Gallaf:

  • ddefnyddio offer cydweithio digidol i gwrdd â chydweithwyr, rhannu gwybodaeth ac i gydweithio (Defnyddio Teams i weithio ar ddogfen ar yr un pryd)
  • defnyddio rhwydweithiau a chymunedau ar-lein proffesiynol (e.e. Linkedin)
  • rhoi negeseuon, ffotograffau, fideos neu flogiau ar lwyfannau cyfryngau cymdeithasol
  • cyfathrebu ag eraill yn ddigidol gan ddefnyddio amrywiaeth o apiau/llwyfannau negeseuon fel e-bost, Teams, WhatsApp, Facebook
  • defnyddio cymwysiadau prosesu geiriau yn hyderus i greu gwahanol fathau o ddogfennau (fel CV, llythyr, taflen)

 

 

Gallaf:

  • gyfathrebu'n hyderus ag eraill yn ddigidol gan ddefnyddio amrywiaeth o apiau/llwyfannau negeseuon.
  • deall y manteision a'r cyfyngiadau sy’n perthyn i wahanol lwyfannau/apiau cyfathrebu a phryd y mae'n briodol defnyddio/creu cyfrif ar gyfer gwahanol rai. (e.e. defnyddio WhatsApp ar gyfer sgwrs grŵp ond Zoom ar gyfer gweminar).
  • deall y gallai cyfathrebu o wahanol ddyfeisiau fod â gwahanol opsiynau a swyddogaethau (e.e. Byddai cyfarfod Teams ar liniadur ac iPad yn edrych yn wahanol 

 

Sylfaen Canolradd Uwch

Gallaf:

  • ddeall a chydymffurfio â pholisi fy sefydliad o ran defnyddio TG
  • deall nad yw'r holl wybodaeth a chynnwys ar-lein a welaf yn ddibynadwy
  • defnyddio peiriannau chwilio i ddod o hyd i wybodaeth a defnyddio termau chwilio i gael canlyniadau gwell
  • defnyddio'r rhyngrwyd i gael mynediad cyfreithlon at gynnwys ar gyfer adloniant gan gynnwys ffilmiau, cerddoriaeth, gemau a llyfrau
  • gwybod ble i gadw ffeiliau a dod o hyd iddynt yn fy ffolderau.

 

Gallaf:

  • werthuso pa wybodaeth neu gynnwys a all fod yn ddibynadwy
  • cyrchu, cysoni a rhannu gwybodaeth ar wahanol ddyfeisiau gan gynnwys cyfrifiaduron, tabledi a ffonau symudol
  • defnyddio nodau tudalen i gadw ac adfer gwybodaeth ar fy mhorwr gwe
  • deall bod y cwmwl yn ffordd y gallaf storio gwybodaeth a chynnwys mewn lleoliad anghysbell
  • trefnu fy ngwybodaeth a'm cynnwys gan ddefnyddio ffeiliau a ffolderau ar fy nyfais neu ar y cwmwl

 

 

Gallaf:

  • gydamseru ffeiliau ar draws ystod o ddyfeisiadau, a chydamseru ffeiliau o'r cwmwl ar fy nyfais.
  • gweithio'n hyderus ar draws sawl dyfais a phenderfynu pryd mae'n addas i ddefnyddio rhai gwahanol.
  • deall sut mae gofod storio cwmwl yn gweithio, sut i wneud y defnydd gorau o'r gofod yn ofalus, a sut i gael mwy os oes angen.
  • creu dogfennau o ansawdd uchel gan ddefnyddio ystod eang o swyddogaethau a chynlluniau.

 

 

Sylfaen Canolradd Uwch

Gallaf:

  • gwblhau cofnodion digidol ar gyfer absenoldeb, gwyliau neu dreuliau ar-lein
  • cyrchu gwybodaeth am gyflogau a threuliau yn ddigidol gan gynnwys slipiau cyflog a ddiogelir gan gyfrinair
  • creu cyfrif ar-lein, gan ddefnyddio gwefannau neu apiau priodol, sy'n caniatáu imi brynu nwyddau neu wasanaethau.
  • cyrchu a defnyddio gwasanaethau cyhoeddus ar-lein, gan gynnwys llenwi ffurflenni (e.e. ffurflen gais)
  • llenwi ffurflenni ar-lein yn ôl yr angen i gwblhau trafodyn ar-lein

 

Gallaf:

  • ddefnyddio gwahanol systemau talu, megis cerdyn credyd/debyd, trosglwyddiad banc uniongyrchol, a chyfrifon ffôn, i wneud taliadau am nwyddau neu wasanaethau ar-lein
  • uwchlwytho dogfennau a ffotograffau pan fydd eu hangen i gwblhau trafodyn ar-lein
  • rheoli fy arian a thrafodion ar-lein ac yn ddiogel, fel fy manc, gan ddefnyddio gwefannau neu apiau

 

 

 

I Gallaf:

  • gwblhau trafodion ar-lein am sawl rheswm/gwefan/cwmni. (e.e. ffurflenni ad-dalu treth, bancio ar-lein, siopa ar-lein)
  • deall gwahanol fathau o daliadau ar-lein heblaw defnyddio cerdyn banc yn unig, megis defnyddio PayPal, Apple Pay (neu ddull arall a ffefrir).

 

 

 

 

 

Sylfaen Canolradd Uwch

 

Gallaf i:

  • defnyddio'r rhyngrwyd i ddod o hyd i wybodaeth sy'n fy helpu i ddatrys problemau
  • defnyddio'r rhyngrwyd i ddod o hyd i ffynonellau cymorth ar gyfer ystod o weithgareddau

 

Gallaf i:

  • defnyddio meddalwedd briodol i gyflwyno gwybodaeth i eraill
  • defnyddio meddalwedd briodol, gan gynnwys taenlen, i drin a dadansoddi data er mwyn helpu i ddatrys problemau yn y gwaith
  • deall y gall gwahanol offer digidol wella fy nghynhyrchiant personol a chynhyrchiant y sefydliad
  • defnyddio cyfleusterau sgwrsio (lle mae ar gael) ar wefannau i fy helpu i ddatrys problemau
  • defnyddio tiwtorialau ar-lein, cwestiynau cyffredin a fforymau cyngor i ddatrys problemau a gwella fy sgiliau wrth ddefnyddio dyfeisiau a meddalwedd

 

 

 

Gallaf i:

  • deall yn llawn swyddogaeth fy nyfeisiau a'u defnyddio i'w llawn potensial at ddibenion y cartref a’r gwaith.
  • defnyddio ystod o adnoddau digidol i ddod o hyd i atebion a datrysiadau, ar-lein ac all-lein.
  • cymryd cyfrifoldeb dros ddatblygiad digidol eich hun drwy chwilio am gyfleoedd dysgu'n annibynnol.
  • datrys problemau gyda sawl ateb. (e.e. Gallu anfon ffeil drwy e-bost, Bluetooth, rhannu cwmwl, airdrop ac ati..)
  • dangos sut mae caledwedd a meddalwedd penodol yn gweithio i unigolion eraill. (mentor)
  • addasu fy sgiliau i ddefnyddio dyfeisiau neu apiau newydd.