Delio a Thrawma a Phrofedigaeth

Trawma 

Mae trawma'n cyfeirio at brofiad ingol iawn, sy'n peri llawer o straen neu sy'n frawychus iawn. Gall trawma emosiynol neu seicolegol fod yn gysylltiedig â sefyllfaoedd sy'n drawmatig a sut y mae'r profiadau hynny'n effeithio arnom. Gall digwyddiadau neu brofiadau trawmatig ddigwydd i unigolion o unrhyw oed a bydd y modd y bydd pawb yn ymateb i'r profiadau hynny yn wahanol. Gall effaith trawma fod yn amlwg ar unwaith neu efallai na fydd yn cael effaith arnom hyd nes cyfnod hir ar ôl hynny.  

Mae digwyddiadau y gellir eu hystyried yn drawmatig fod yn rhai eang, o bethau rydym o bosib yn eu hystyried fel digwyddiadau cyffredin ym mywyd bob dydd megis ysgariad, profedigaeth a damweiniau neu brofiadau eithafol megis rhyfel, trychinebau naturiol, pandemig, trais rhywiol ac ymosodiad.  

Effaith Trawma 

Gall trawma effeithio ar iechyd corfforol a meddyliol, a gall yr effeithiau hyn barhau am gyfnod hir ar ôl y profiad trawmatig.  

Mae effeithiau corfforol yn cynnwys ymateb nodweddiadol ein corff i fygythiad neu straen, gan gynnwys cortisol ac adrenalin yn cael eu rhyddhau i'n paratoi ar gyfer perygl. Mae astudiaethau wedi dangos bod arwyddion o straen yn gallu parhau am amser hir ar ôl i'r trawma ddod i ben a gall barhau i gael effaith ar y modd rydych yn meddwl, yn teimlo ac yn ymddwyn.  

Mae'r effeithiau iechyd meddwl sy'n gyffredin yn dilyn trawma yn cynnwys ôl-fflachiau, pyliau o banig, problemau cysgu, ymdeimlad o ddatgysylltiad, gorgynnwrf, galar, hunan-barch isel, hunan-niweidio, teimladau hunanladdol, a chamddefnyddio alcohol neu sylweddau.  

The below information provides guidance on coping with symptoms of trauma in the short-term, however Mind also provide further support on helping yourself in the longer-term. 

Ymdopi â Thrawma

Profedigaeth 

Profedigaeth yw'r profiad o golli rhywun sy'n agos atom, sy'n nodweddiadol o alar, ac sy'n cyfeirio at y broses a'r emosiynau rydym yn eu profi fel ffordd o ddelio â'r golled honno ac addasu iddi.  

Mae colli rhywun sy'n bwysig inni yn brofiad ingol ac emosiynol, a gall profedigaeth, galar a cholled achosi nifer o symptomau gwahanol a chael effaith ar bobl mewn ffyrdd gwahanol. Nid oes dim ffordd gywir neu anghywir o deimlo. Er bod galar fel arfer yn cael ei gysylltu â cholli rhywun agos atom, gellir teimlo galar hefyd o ganlyniad i fathau eraill o golled neu newidiadau, megis:  

• Priodas neu berthynas yn dod i ben 
• Iechyd corfforol neu feddyliol rhywun sy'n agos atom yn dirywio 
• Colli swydd 
• Colli cartref neu symud i leoliad newydd 

Nid oes terfyn amser yn perthyn i alar, ac mae hyn yn amrywio'n helaeth yn dibynnu ar yr unigolyn a'r amgylchiadau.  Mae'r amser a dreulir yn galaru yn debygol o gael ei effeithio gan ffactorau megis math a chryder y berthynas, y sefyllfa o ran y golled, a'r amser a dreuliwyd yn disgwyl y farwolaeth.